Filia Zgromadzenia Sióstr Służebniczek

 

 

Działalność sióstr służebniczek w Komborni jako filii Zgromadzenia Sióstr Służebniczek w Starej Wsi datuje się od 1923 r. Bowiem w tym roku mieszkanka Komborni Salomea Penar przekazała siostrom w testamencie budynek wraz z 5-morgową działką. Życzeniem ofiarodawczyni było, by siostry podjęły się prowadzenia "ochronki" dla małych dzieci.

W 1924 r. po przeprowadzeniu adaptacji pomieszczeń budynku dwie siostry Elżbieta Dyniak i Zofia Kruk podjęły pracę wychowawczą z dziećmi przedszkolnymi. Skromne warunki mieszkaniowe, w miarę powiększania się liczby dzieci, powodowały potrzebę budowy nowego budynku.

Do budowy nowego domu przystąpiono w 1928 r. Miejscowa ludność wydatnie przyczyniła się do zwózki materiałów budowlanych i do pracy przy budowie, która trwała trzy lata (1931-1934). Oddanie do użytku i poświęcenie "ochronki" nastąpiło 8 lipca 1934 r., zaś 1 września 1934 r. rozpoczęły się zajęcia z dziećmi w nowej, jasnej sali. Kierowniczką "ochronki" została s. Elżbieta Dynia.

W 1936 r. Zgromadzenie dokupiło część gruntu leżącego opodal cmentarza (koło drogi). Od tego też roku dzieciom przedszkolnym zaczęto podawać posiłki.

W czasie działań wojennych budynek "ochronki" został uszkodzony, stąd też Zgromadzenie udzieliło pomocy finansowej w jego odrestaurowaniu.

W 1942 r. kierowniczką "ochronki" została Stefania Długosz (s. Henryka) - rodem z Komborni.

Znaczną pomoc materialną w czasie okupacji okazał oddział "Caritas" przekazując dzieciom artykuły żywnościowe, odzież, obuwie itp.

W latach 1951-1955 kierownictwo przedszkola objęła s. Bernadeta Wójcik, zaś przełożoną została s. Augustyna Zagrodna. W tym czasie "ochronka" przekształcona została w przedszkole pod opieką "Caritas".

W latach powojennych siostry włożyły sporo starań i pracy w estetyczny wygląd domu i obejścia: założono ogródek jordanowski (z piaskownicą i huśtawkami), przebudowano piece kamyczkowe na kaflowe, pomalowano pomieszczenia wewnętrzne i ściany zewnętrzne.

Od roku 1955 na stanowisko przełożonej domu powołana została s. Maria Groń. W związku z rozszerzeniem wielostronnych działań od 1957 r. liczba sióstr powiększona została do pięciu (praca z dziećmi, chorymi, prowadzenie gospodarstwa, obsługa kościoła).

Na stanowisku przełożonej nastąpiła kolejna zmiana, od 1961 r. została nią s. Marcela Hradil. W tym też roku staraniem sióstr wykarczowane zostały stare drzewa w ogrodzie i założony ogródek kwiatowo-warzywny.

Z dniem 20.12.1962 r. przedszkole zostało upaństwowione i przeszło pod zarząd Wydziału Oświaty i Wychowania, zaś siostry zostały całkowicie odsunięte od pracy z dziećmi. Mimo surowych zarządzeń w tej sprawie, od 1946 r. s. Wincentyna Paszkowska rozpoczęła katechizację dzieci przedszkolnych nie tylko w Komborni, ale i w Woli Komborskiej.

Kolejną przełożoną domu od września 1970 r. została s. Bogumiła Trygar, ona też otrzymała zezwolenie na budowę budynku gospodarczego. Przez kwiecień i maj tego roku trwały pracy wstępne nad jego budową. Ostatecznie zakończono ją w 1976 r.

Siostry poza pracą z dziećmi przedszkolnymi zajmują się obsługą kościoła, pomagają w organizowaniu uroczystości, opiekują się dorastająca młodzieżą żeńską, urządzają amatorskie przedstawienia, wycieczki, sprawują opiekę nad chorymi, prowadzą własne gospodarstwo.

Na wzmiankę zasługuje spora liczba powołań do zakonu. Z Komborni i z Woli Komborskiej było ich dotychczas 39. Przeważnie chętne kierowały się do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek w Starej Wsi. Siostra Sylwia (Maria Sznajder) rodem z Komborni trzykrotnie była wybrana na przełożoną generalną Zgromadzenia. (57)

Różne były losy sióstr komborskich. Również tragiczne. Amelia Borkowska (s. Witolda), ur. 26.07.1903, została zamordowana przez UPA. O szczegółach tego tragicznego wydarzenia niech zaświadczy opis naocznych świadków:

W nocy z 16 na 17 stycznia 1944 r. na wioskę Połowice, leżącą w powiecie czortkowskim, napadła grupa Ukraińskiej Powstańczej Armii i uprowadziła w lasy jagielnickie większość polskich rodzin. Wśród nich były dwie siostry: Anastazja Bartosz i Amelia Borkowska (s. Witolda). Wszystkich uprowadzonych w bestialski sposób wymordowano (przez uduszenie powrozem) i wrzucono do wspólnego dołu, przysypując ziemią.

Po kilku dniach Niemcy polujący w lesie natrafili na ślad mogiły. Wydobyte zwłoki przedstawiały wstrząsający widok. Wszystkie ciała, ze sznurami na szyjach, były nagie, nosiły ślady tortur. S. Anastazja miała podbite oko, twarz i inne części ciała zmaltretowane. Głowa siostry Witoldy była rozbita, a skóra z palców jednej ręki została zdarta.

Ponieważ wzmiankowana tragedia miała miejsce w pobliżu Jagielnicy, tam zbito trumny. Następnie furmankami przewieziono ciała 25 ofiar do Połowic, gdzie po odprawieniu żałobnych modłów ciała pomordowanych spoczęły na miejscowym cmentarzu we wspólnej mogile.

Naocznym świadkiem uprowadzenia sióstr był ówczesny proboszcz parafii Połowice. Z jego relacji wynika, że od 1943 r. na skutek niepokojących wiadomości o grasowaniu band ukraińskich ludność polska starała się ukrywać. Często w kościele. Gdy jednak nastały chłodniejsze noce, siostry pozostały na plebanii, ksiądz natomiast w dalszym ciągu nocował w kościele. W czasie tragicznej nocy zbudziło go szczekanie psów. Usłyszał brzęk tłuczonych szyb na plebanii. Po pewnym czasie bandyci wyważyli drzwi i weszli do wnętrza. Obie siostry zostały uprowadzone. (58)

 

W 1991 r. otrzymały na powrót zezwolenie na prowadzenie przedszkola. (59)

 

 

WYKAZ SIÓSTR SŁUŻEBNICZEK ZAMIESZKAŁYCH

W KOMBORNI

 

Siostry obecnie pracujące: 

s. Bożena Pruchnicka - przełożona domu, dyrektor przedszkola

s. Barbara Partyka - zakrystianka

s. Danuta Pecel - apostolat modlitwy

 

 

----------------------------------------------------------

Amarowicz Elżbieta przełożona od 1991 -1997

Augustyn Lucjana

Bargieł Helena

Cisło Zuzanna (+2018)

Długosz Stefania przełożona od 1942 do 1951

s. Henryka rodem z Komborni

Dubiel Maria przełożona

Dynia Elżbieta przełożona od 1924 do 1942

Dziedzic Elżbieta

Golis Izabela nauczycielka

Groń Maria przełożona od 1955-1961

Hredil Marcela przełożona od 1961 do 1970

Jachuta Monika

Jawor Klaudia

Kasperkowicz Sylwia

Kiwior Alojza

Kobylarz Pelagia

Kołos Czesława

Kruk Zofia

Krupnik Zyta

Lewandowska Marta przełożona

Matusz Rufina

Michalik Gabriela

Paszkowska Wincentyna nauczycielka

s. Paulina

Piechowska Kazimiera przełożona

Płaneta Borgia

Pustelnik Aleksa

Prejsnar Katarzyna z Woli Komborskiej

Rydzik Genowefa przełożona od 1997

Sekuła Marta

Sikora Matylda

Skowron Maria nauczycielka od 1945 do 1949 pracowała w Krakowie

Sokołowska Aniela s. Alojza rodem z Komborni

Staroszczyk Irena nauczycielka

s. Teodozja

Tragar Bogumiła przełożona od 1970 r.

Wójcik Bernadeta nauczycielka

Wójcik Teresa

Zagrodna Augustyna przełożona od 1951 do 1955 r.

Zaklińska Lucyna

Zawierucha Aniela

Stefania Sosa - przełożona 2004-2006 (+2006)

Marta Milczanowska

Krystyna Wacnik

Katarzyna Foryś

Mariusz Bara

Zofia Pizło - przełożona 2006-2009

Lucyna Nowak - przełożona od 2009-2012

Renata Gławęda

Halina Darasz - przełożona 2012 - 2018

Maria Paluch (+2017)

Mariola Bogdan

Zofia Lib

Urszula Skubisz 

Anna Sączawa

Fabiola Frydrych 

Katarzyna Rut

Barbara Rogalska (przełożona 2018-2019)

 

WYKAZ SIÓSTR ZAKONNYCH POCHODZĄCYCH Z KOMBORNI

s. Lenart Franciszka 1841 Kombornia 1963 Służebn. NMP 1920 St.Wieś

Cynkar Anna s. Prakseda 1867 Kombornia 1878 Służebn. NMP 1914 St.Wieś

Inglot Marzanna s. Wenefryda 1867 Kombornia 1888 Służebn. NMP 1935 Białka Szlach.

Wnęk Anna s. Rufina 1869 Kombornia 1891 Służebn. NMP 1915 St.Wieś

Inglot Katarzyna s. Seweryna 1871 Kombornia 1892 Służebn. NMP

Korab Aniela s. Samuela 1876 Kombornia 1894 Służebn. NMP 1941 St.Wieś

Lenart Katarzyna s. Stefania 1876 Kombornia 1896 Służebn. NSPJ 1940 Lwów

Długosz Marianna s. Helena 1880 Kombornia - Służebn. NMP 1960 St.Wieś

Kielar Ludwika s. Paula 1885 Kombornia 1906 Służebn. NMP 1962 St.Wieś

Boczar Karolina s. Alojza 1885 Kombornia 1908 Służebn. NMP 1949 Komb.

Kasprzyk Jadwiga s. Tekla 1887 Kombornia 1910 Służebn. NSPJ

Boczar Krystyna s. Irena 1888 Kombornia 1911 Służebn. NMP 1967 Lisków

Balawajder Apolonia s. Wacława 1889 Kombornia 1912 Służebn. NMP 1930 Czarny Potok

Kmiotek Franciszka s. Honorata 1891 Kombornia 1913 Służebn. NMP 1940 Gorlice

Klamut Maria s. Cecylia 1889 Kombornia 1913 Służebn. NSPJ 1967 Korczyna

Wojnar Salomea s. Zofia 1894 Kombornia 1914 Służebn. NSPJ 1971 Korczyna

Boczar Franciszka s. Tekla 1896 Kombornia 1918 Służebn. NMP

Sokołowska Aniela s. Alojza 1904 Kombornia 1920 Służebn. NMP

Borkowska Aniela s. Witolda 1903 Kombornia 1944 Połowice

Wojnar Karolina s. Feliksa 1905 Kombornia 1922 Służebn. NMP 1933 Łódź Chojny

Kwolek Katarzyna s. Peregryna 1902 Kombornia 1922 Służebn. NSPJ

Długosz Karolina s. Gertruda 1904 Kombornia 1924 Służebn. NMP

Sznajder Maria s. Sylwia 1914 Kombornia 1927 Służebn. NMP - przełożona generalna 

Kmiotek Stefania s. Humiliana 1899 Kombornia 1927 Służebn. NSPJ

Miśkowiec Felicja s. Edmunda 1910 Kombornia 1927 Służebn. NMP

Szopiak Katarzyna s. Kamila 1908 Kombornia 1928 Służebn. NMP

Kielar Karolina s. Natalia 1910 Kombornia 1929 Służebn. NMP

Kłapkowska Anna s. Dorota 1909 Kombornia 1929 Felicjanki

Prajznar Anna s. Aldona 1910 Kombornia 1929 Służebn. NMP

Makiel Maria s. Fabiola 1909 Kombornia 1929 Służebn. NMP

Miśkowiec Władysława s. Nepomucena 1913 Kombornia 1930 Służebn. NMP 1945 Końskie

Sznajder Anna s. Tymotea 1909 Kombornia 1931 Służebn. NMP

Kwolek Maria s. Zyta 1909 Kombornia 1932 Służebn. NMP

Prajznar Zofia s. Ascelina 1914 Kombornia 1933 Służebn. NSPJ

Sokołowska Helena s. Wizenna 1915 Kombornia 1932 Służebn. NMP 1937 St.Wieś

Długosz Stefania s. Henryka 1912 Kombornia 1934 Służebn. NMP

Sznajder Aniela s. Helena 1918 Kombornia 1935 Służebn. NMP

Boczar Cecylia 1938 Kombornia 1956 Zgromadz.S.Miłosierdzia

Rączka Alicja s. Symplicja 1940 Kombornia 1957 Felicjanki

Krupa Janina 1962 Wola Komborska 1981 Służebn. NMP

Prejsnar Krystyna s. Agata 1966 Wola Komborska 1985 Zgromadz. S. Józefitek

Mermon Anna s. Karmela 1996 Zgromadzenia s. Miłosierdzia.

Mika Alicja, Kombornia, data wstąpienia: 2004 (śluby wieczyste 2013), Służebniczka NMP NP

Stapińska Beata, Kombornia, data wstąpienia: 2006 (śluby wieczyste 2015), Służebniczka NMP NP